ร้อยเอ็ด – ขวัญควายตามลักษณะปราชญ์บอกเป็นตัวบ่งชี้ลักษณะนิสัยของควาย
ปราชญ์ชาวบ้านบอก เทคนิคการเลือกซื้อควายที่เป็นมงคลถูกต้องตามลักษณะ และไม่เป็นมงคลมาเลี้ยง!!!ต้องดูที่ขวัญ ขวัญควาย เป็นลักษณะของขนบนร่างกายที่ขดเป็นวง อาจเวียนซ้ายหรือเวียนขวา ซึ่งเป็นลักษณะทั่วไปของควายไทย ปราชญ์ระบุว่าขวัญดีจะเวียนขวา(ประทักษิณ) โดยควายจะมีขวัญตามร่างกายตั้งแต่ 1-9 แห่ง อยู่ในตำแหน่งที่แตกต่างกัน ทุกวันควายหรือกะบือราคาแพงราคาแต่ละตัวหลักล้านบาท/ตัว การเลือกซื้อควายต้องมี-องค์ความรู้ ตามลักษณะที่เป็นมงคลและไม่เป็นมงคลเพื่อประกอบการเลี้ยง
บ่ายวันนี้ 29 เม.ย.2566 ณ.คอกควายของ นายบุญนิตย์ โพธิ์ชัยศรี ปราชญ์ชาวบ้าน บ้านโนนใหญ่ ตำบลคำผะอุง อำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด ปราชญ์ได้ชี้แนะขวัญควายที่เป็นมงคลเหมาะซื้อมาเลียง เชื่องไม่ดุร้ายใช้เขาขวิดคนเลี้ยงดังนี้…
1..ขวัญอยู่ใต้ตา โบราณกาลว่าไว้ซึ่งขวัญที่ดีเป็นศิริมงคล จะช่วยส่งเสริมให้ควายมีความงามสง่า ถูกตาต้องใจของผู้คน และขายได้ราคาสูงกว่าควายทั่วไปเรียกราคาได้ดี
2..ขวัญอยู่กกหู หรือเรียกขวัญทัดมาลา ตามตำราโบราณกาลว่าไว้ คนเลี้ยงทั้งครอบครัวมีแต่ความสุข ไม่ได้รับไข้เจ็บป่วย
3. ขวัญอยู่ ตรงสวาบ (เหนือกระเพาะ)เรียกขวัญยุ้งข้าวแตก เปรียบเหมือนการทำนาได้ข้าวจนยุ้งแตกเหมาะซื้อมาทำนา
4. ขวัญอยู่ที่ใต้ท้อง เรียกสะเภาอุ้มทอง หากมีทั้งสองข้างจะดี ให้ลูกมากและเลี้ยงลูกได้ดี
5. แม่ฮ่างเปิดซิ่น ขวัญที่ตรงขาพับหลัง ใครเห็นใครชอบเป็นเสน่ห์ซื้อมาขายออกได้ง่าย เหมาะกับนายฮ้อยพ่อค้าเก็งกำไร
ส่วนขวัญที่ไม่เป็นมงคล คือ
1.กาเช็ดสบ (ภาษาอิสาน) หรืออีกาเช็ดจะงอยปาก คือมีขวัญอยู่ตรงคูบหลังควาย โบราณสอนไว้ว่ากาละกินี เสนียดจัญไร, อย่านำมาเลี้ยงหรือใช้งานไถนา/ใช้เทียมเกวียน จะเป็นอัปมงคล.
2.ขวัญอยู่ตรงกลางหน้าผาก(กึ่งกลางเขา)เรียกกะบาลหัวแตกส่วนกลางของกระโหลกศีรษะอย่านำมาเลี้ยงจะชนเจ้าของตาย
3.ขวัญใต้ท้อง ควายตัวนั้นชอบตื่นตระหนก คนเลี้ยงเข้าหาข้างหลังโดนเตะหงายท้อง
4.ขวัญเปิดซิ่น อยู่ใต้อวัยวะเพศควายตัวเมีย โบราณกาลกล่าวไว้เลี้ยงลูกบ่ดี ชอบห้าววิ่งข้ามทุ่งหาตัวผู้ เวลาฝนฟ้าคะนอง
ท้ายสุดปราชญ์ชาวบ้านเล่านิทานให้ผู้สื่อข่าวฟังเรื่องพ่อตา!!!ให้ลูกเขยนำเงินจำนวนหนึ่งไปซื้อควายมาทำนาเหตุที่ใช้ลูกเขยไปซื้อควายเพราะในวงเหล้าทุกเย็นๆลูกเขยชอบขี้โม้ว่าตัวเองเก่งด้านดูควาย(กะบือ)ตามลักษณะโหงวเฮ้งได้ดี พอตกเย็นพ่อตาเลยขอดูควายที่ลูกเขยไปซื้อมา พ่อตาเลยแกล้งดุลูกเขยว่าซื้อควายแก่-ควายเฒ่ามา เพราะฟันควายด้านบนในปากไม่มีสักซี่ ลูกเขยตกใจยอมรับผิดพร้อมจะนำควายที่ซื้อมาไปคืนว่าตัวเองขาดความรอบคอบ(ปรกติธรรมชาติฟันควายด้านบนไม่มีมาแต่กำเนิด)นิทานเรื่องนี้จึงสอนให้รู้ว่า สิบฮุ้บ่ถ่อเคย สิบลูกเขยบ่ถ่อพ่อเฒ่าเด้อ
สุเทพ ลอยแก้ว/รายงาน