ตาก – เทศกาลกินข้าวใหม่ม้ง ที่ม่อนหมอกตะวันบนยอดอยอำเภอพบพระ นักท่องเที่ยวได้สัมผัสธรรมชาติและเรียนรู้วิถีการดำเนินชีวิตของชาวเขาชาติพันธุ์เผ่าม้ง และลองกินข้าวใหม่สุดอร่อยหากินยาก
ผู้สื่อข่าวรายงานจากพื้นที่บ้านป่าหวาย ตำบลคีรีราษฎร์ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก ในทุกๆปี ชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง ที่อาศัยอยู่ใน อำเภอพบพระ จังหวัดตาก จะจัดงานประเพณี “กินข้าวใหม่ม้ง” ขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองในช่วงเทศกาลปีใหม่ให้ชาวม้งได้มีโอกาสมาพบปะ พูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์การทำการเกษตรซึ่งเป็นอาชีพหลักร่วมกัน โดยมีการแสดง การละเล่นที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวสัมผัสเสน่ห์วัฒนธรรม
ในงาน “กินข้าวใหม่ม้ง” ที่ม่อนหมอกตะวัน บ้านป่าหวาย ของอำเภอพบพระ ชาวบ้านป่าหวาย พร้อมทั้งสมาชิกครอบครัว ของกลุ่มผู้ประกอบการ การท่องเที่ยวและกลุ่มวิสากิจชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรม่อนหมอกตะวัน จะร่วมกันเกี่ยวข้าวม้ง เพื่อมาประกอบการทำพิธี กินข้าวใหม่ม้ง กลุ่มแม่บ้านบ้านป่าคาใหม่ ยังได้ร่วมกัน ประกอบอาหาร เพื่อจัดเลี้ยง ต้อนรับผู้มาในงาน หุงข้าวใหม่ม้ง ทำต้มหมูพันปี ต้มไก่เสี่ยงทายไก่ดังกล่าว ชาวบ้านได้รวบรวม กันมา ซึ่งเป็นไก่พื้นบ้าน ไก่ดำ ไก่พื้นเมืองที่ชาวบ้านเลี้ยงกันเอง เพื่อมาประกอบอาหาร และทำพิธีกรรม
ทั้งนี้งานพิธี กินข้าวใหม่ เป็นการเผยแพร่ประเพณีวัฒนธรรมของชนเผ่าให้คงอยู่ต่อไป เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว และเพื่อส่งเสริมให้เกิดการท่องเที่ยว เชิงอนุรักษ์ และการท่องเที่ยววิถีชีวิตของชาวไทยภูเขาเผ่าม้งที่ปลูกข้าวในช่วงฤดูฝน ได้ออกผลผลิตและทำการเก็บเกี่ยวแล้ว และจะต้องมีการเชิญผู้ที่ชาวม้งเคารพรักนับถือไปร่วมการสืบสานประเพณี “กินข้าวใหม่ ดื่มเหล้าเขาวัว” ในช่วงข้าวใหม่ออกผลผลิต ในช่วงที่เรียกว่า ปลายฝน ต้นหนาว ปลายเดือนตุลาคม-ต้นเดือนพฤศจิกายนของทุก ๆ ปี โดยผู้นำชาวม้งจะมีการนำข้าวใหม่ไปเชิญผู้ที่เคารพนับถือในท้องถิ่นหลายๆท่านเพื่อให้ไปร่วมงานประเพณีดังกล่าว
สำหรับการสืบสานวัฒนธรรรมของชาวม้ง จะดำเนินการเป็นประจำทุกปี หลังการเก็บเกี่ยวข้าวใหม่ ทั้งนี้เพื่อเป็นสิริมงคลและเพื่อให้การทำนาข้าวในปีต่อ ๆ ไปดี และมีผลผลิตผลงอกงามขึ้นเรื่อย ๆ ส่วนการดื่มเหล้าเขาวัวนั้น ก็เพื่อให้ผู้ชายชาวม้งได้มีโอกาสพบปะสังสรรค์กันหลังฤดูเก็บเกี่ยว และข้าวใหม่เริ่มออก การกินข้าวใหม่จะมีกับข้าว เช่น น่องไก่-หมู-เป็ด ประกอบการกินเพื่อเพิ่มความอร่อย จากนั้นก็จะมีการดื่มเหล้าเขาวัว ซึ่งการดื่มเหล้าเขาวัวนั้นตามประเพณีจะทำควบคู่กับกินข้าวใหม่ จะดื่ม 4 รอบ รอบแรก หมายถึง การร่วมโต๊ะ รอบที่ 2 เจ้าภาพแสดงการต้อนรับ รอบที่ 3 เข้าสู่ประเพณี รอบที่ 4 หมายถึงการผูกสัมพันธ์ไมตรีอันลึกซึ้ง โดยเจ้าภาพจะเป็นผู้รินเหล้าให้แขกดื่ม ชาวม้ง ถือว่าข้าวคืออาหารหลักในการดำรงชีวิต จึงมีการจัดประเพณีขึ้นเพื่อเรียกขวัญข้าว และเซ่นไหว้ขอบคุณบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ รวมทั้งเทวดาเจ้าที่เจ้าทางเพื่อปกป้องให้ลุกหลานอยู่เย็นเป็นสุขและปกปักรักษาพืชพันธุ์ที่ปลูกในรอบปีให้มีความอุดมสมบูรณ์ การกินข้าวใหม่นั้นจะมีการกินน่องไก่ เพื่อเสี่ยงทายโชคชะตาอีกด้วยเพื่อทำนายถึงความเป็นอยู่ของครอบครัว และพืชผลในปีต่อไป ส่วนผู้หญิงจะไม่ดื่มเหล้า ข้าวใหม่ที่นำมากินนั้นจะมีการเลือกข้าวที่ยังมีน้ำนมประมาณ 20% เก็บเกี่ยวพอประมาณเพื่อรับแขกที่มากินข้าวใหม่ ซึ่งต้องเป็นข้าวจากที่นาของตัวเอง
เกษมสันต์ ไชยเดช จ.ตาก รายงาน